کاردرمانی ویژه کودکان طیف اتیستیک

اختلالات حرکتی در کودکان اتیستیک و اقدامات کاردرمانی آنها
اختلالات حرکتی در بعضی کودکان مبتلا به اتیسم به صورتهای زیر دیده می­شود:

1- ضعف عضلانی: در تعدادی از این کودکان، قدرت و نیروی عضلانی کمتر از کودکان هم­سنشان می­باشد. عضلات نرم، کم حجم و کم قدرت از مشخصات این حالت هستند. ضعف در اندامها بصورت دستها و پاهای کم زور و در تنه بصورت وضعیتهای شل (شل راه رفتن، شل نشستن و بیحال دویدن و...) قابل تشخیص است.
اقدامات درمانی: تقویت عضلانی و سیستم حرکتی با تمرینات و ورزشهایی که مربی روی بدن کودک انجام می­دهد یا فعالیتها و بازیهایی که مربی به کودک آموزش می­دهد و انجامش را از کودک می­خواهد.

2- خام حرکتی: عدم مهارت و ظرافت در انجام فعالیتهای حرکتی. در اینحالت حرکات کودک ظرافت و دقت لازم را ندارد. درواقع حرکات کودک ناشیانه می­باشد. استفاده از دستها بخصوص انگشتان و تسلط بر روی حرکات آنان ضعیف است.
اقدامات درمانی: رساندن تنوس عضلانی به سطح نرمال، تثبیت مفاصل و آموزش الگوهای واحدهای حرکتی کوچک. کاردرمانگر با استفاده از تکنیکهای حرکتی (مثل ماساژ و ورزشهای خاص) برای رفع این اشکالات حرکتی اقدام می­نماید.

3 - عدم تعادل: بعضی از کودکان اتیستیک به راحتی تعادلشان را از دست می­دهند. این حالت می­تواند در وضعیتهای استاتیک (مثلا در حالت نشسته یا ایستاده) یا در وضعیتهای داینامیک (مثلا در حالت راه رفتن یا دویدن) دیده شود.
اقدامات درمانی: ایجاد و تقویت واکنشهای حفاظتی-تعادلی در این کودکان.

4 - تاخیر یا جا انداختن مراحل رشد حرکتی: در بعضی از این کودکان ممکن است مرحله­ای از مراحل رشد حرکتی جا بیفتد (مثلا خزیدن)، یا ممکن است رشد حرکتی نسبت به سن کودک عقب­تر باشد.
اقدامات درمانی: در اینحالت کاردرمانگر مرحله جا انداخته شده حرکتی را ایجاد می­کند و کودک را آماده می­سازد تا در هر سنی به مرحله حرکتی همان سن برسد.

5- دفورمیتی ها: در تعدادی از کودکان اتیستیک بد شکلی هایی در اندامها بخصوص اندامهای تحتانی دیده می­شود، مثلا چرخش پنجه پا به داخل یا خارج.
اقدامات درمانی: تقویت بعضی عضلات و برطرف کردن کوتاهی­های ایجاد شده در آنها با دادن تمرینات و فعالیتهای خاص موجب بهتر شدن یا اصلاح خواهد شد.

6- کوتاهی­های عضلانی: در بیشتر این کودکان کوتاهی عضلانی باعث حالتهایی مثل راه رفتن روی پنجه پا می­شود.
اقدامات درمانی: کشش عضلانی و برطرف کردن کوتاهی ها اگر با تمرینات صحیح و در زمان مناسب انجام گیرد موجب اصلاح وضعیت کودک می­شود.

اختلالات حسی در کودکان اتیستیک و اقدامات درمانی آنها

1- حس تند: تعدادی از کودکان اتیستیک به بعضی یا تمام تحریکات حسی واکنش شدید نشان می­دهند. مثلا از نور بدشان می­ آید، به صداها توجه نمی­کنند. بو، طعم چاشنی غذاها یا لمس شدن برایشان غیر قابل تحمل است.
اقدامات درمانی: ارائه تحریکات حسی از کمترین مقدار تا رساندن حسهای کودک به حد نرمال و افزایش تحمل حسی کودک، همچنین مشاوره دادن به والدین در جهت آماده سازی محیط مناسب زندگی کودک.

2- حس کند: بعضی از کودکان اتیستیک به بعضی یا تمام تحریکات حسی بدون واکنش هستند یا بعضی از تحریکات حسی با شدت بسیار زیاد، برایشان خوشایند است، مثل کودکی که به درد واکنش نشان نمی­دهد یا کودکی که به آفتاب یا لامپ زل می­زند.
اقدامات درمانی: ارائه تحریکات حسی با شدت زیاد تا رساندن حسهای کودک به حد نرمال و کمک به درک و تشخیص محرکات حسی. همچنین مشاوره دادن به والدین در جهت آماده سازی محیط مناسب زندگی کودک.

3-حس ناموزون: بعضی از کودکان اتیستیک ممکن است درگیر تحرکات درونی خود باشند تا درک، تشخیص و واکنش نشان دادن به محرکات خارجی. مثل کودکی که بدون وجود محرک خارجی دچار خارش یا قرمزی پوست می­شود، یا کوکی که پس از دویدن می­نشیند و به صدای قلب یا نفس کشیدن یا خس­خس ریه­اش گوش می­کند، یا کودکی که مدام چشمهایش را دستکاری می­نماید.
اقدامات درمانی: کمک به کودک در جهت درک، تشخیص و واکنش نشان دادن به محرکات خارجی و برگرداندن جهت توجه کودک از محرکات داخلی به خارجی، همچنین مشاوره دادن به والدین در جهت آماده سازی محیط مناسب زندگی کودک.